Hoe ver kan je gaan met humor? Wat is er grappig en wat niet? En bovenal, wat is er aanvaardbaar, wat verwerpelijk en wat niet meer tolereerbaar. Ook binnen de reclamewereld begint deze vraag aan belang te winnen.
De grenzen van humor zijn de afgelopen weken nog eens heel duidelijk getekend door de Mohammed cartoons. Deze humoristische uitingen hebben uiteindelijk geresulteerd in ettelijke doden en op dit moment is er zelfs een prijs van $ 25.000 geplakt op het hoofd van de cartoonist. Not funny!
Maar ik was toch ook verbaasd toen ik daarstraks op Adverblog commentaar las op een campagne van Humo. De meeste onder jullie zullen hem nog wel kennen: <%popup(20060218-humo4.jpg|600|419|je ziet 2 piloten in Humo lezen terwijl ze op de WTC torens afstevenen)%>. Een redelijk oude campagne ondertussen.
De commentaren waren niet mis, lees ook Coloribus trouwens. Een heel aantal mensen vinden de advertentie wansmakelijk en over the top. Diezelfde mensen vinden trouwens <%popup(20060218-humo1.jpg|600|419|de advertentie waarin Sadam Hoesein gevangen wordt terwijl hij de Humo leest)%> (en dus dezelfde onderdompeling dus onoplettendheid/onvoorzichtigheid suggereert) fantastisch.
Ik kan haast niet anders dan denken dat deze commentaren over het algemeen van de Amerikanen komen. WTC vinden ze verschrikkelijk, en er mag niet mee gelachen worden; Sadam in de boeien slaan is geweldig en mag bron zijn van eender welke spot.
Zijn dit dan de grenzen van humor: humor stopt daar waar andere mensen zich aangesproken kunnen voelen. Waarschijnlijk ergens wel.
Dat is enerzijds jammer, want veel humor zal er dan niet meer overblijven. Er zal altijd wel iemand zijn die zich aangesproken kan voelen. Betekent dit dan het einde van humor? Nieterminst.
Maar mensen moeten dringend opnieuw leren relativeren en interpreteren. Humor staat nooit op zich, maar is altijd gebonden aan een macroculturele context. Dat we bepaalde dingen grappig vinden en andere niet heeft te maken met onze opvoeding en omgeving. Daarmee zullen er altijd dingen zijn die we niet grappig vind of zelfs niet kunnen appreciëren. Alleen moet je dit gegeven for granted durven nemen en er mee kunnen omgaan. En er mee kunnen omgaan betekent ook vermijden of je er niet druk in maken.
Je ziet duidelijk dat patriottisme een zéér belangrijke rol speelt in de aanvaarding van humor. Laten nu zowel de Islamieten als de Amerikanen zeer patriottistische volkeren zijn. Ze voelen humor tov hun cultuur, hun verleden, hun helden en hun drama’s als iets zeer bedreigends en spottend. Cultuur ondermijnend als het ware. Vandaar de overdreven reacties.
Gelukkig zijn de Amerikanen dan wel niet zo extreem. Maar in hun manier van redeneren zien je ze wel dezelfde logica volgen als de Islamieten ivm de cartoons.
Voor alle duidelijkheid, ik heb niets tegen de Amerikanen, en ook niets tegen de Islamieten. Ik probeer alleen even de voorbije gebeurtenissen te kaderen, en een verklaring te zoeken voor de reacties. Die meen ik te vinden in de macroculturele context waar patriottisme een zeer grote drijfveer kan zijn.
Persoonlijk heb ik niet zo snel problemen met humor. Alleen als die direct ten koste gaat van iemand die betrokken is, zoals iemand belachelijk maken waar die persoon bij staat om zelf te scoren. Voor de rest ben ik redelijk open minded.
Duval Guillaume, met jullie kantoor in NY, weet waar jullie aan beginnen zou ik zo zeggen 
RSS feed
